Waypoints, Routes en Tracks (Sporen) wat is het nu eigenlijk?

Datgene dat je eigenlijk moet weten als je een recreatieve GPS hebt (bij voorkeur Garmin) is wat nu eigenlijk de vormen van navigatie zijn, dat wil ik op deze pagina gaan uitleggen. Maar voordat ik dat doe moet ik wat zaken duidelijk stellen want Garmin heeft de neiging hetzelfde begrip steeds andere namen te geven, dus wat is nu eigenlijk wat?

Waypoint wordt in sommige toestellen ook een Viapunt genoemd, (Etrex Touch bijvoorbeeld) in de Edge serie heet dit een Locatie. Dus Waypoint = Viapunt = Locatie.

Routes worden in sommige motornavigatie Reis gemoemd. (Zumo 595LM bijvoorbeeld) Dus Route = Reis.

Tracks worden in sommige toestellen en in BaseCamp Spoor genoemd, (Etrex Touch bijvoorbeeld) in de motornavigatie krijgt het ook wel eens de naam Triplog, (Zumo 660 bijvoorbeeld) maar ook de term Reislog wordt gebruikt. (Zumo 595LM bijvoorbeeld) Dus Track = Spoor = Triplog = Reislog.

Tot slot hebben we nog de bijzondere Edge serie waar dus een Waypoint, Locatie genoemd wordt maar waar ook nog het begrip Koers voor komt. Een Koers is of een Route of een Track, dus in de Edge kun je bij Koers zowel een Route als ook een Track tegenkomen. Bij het verzenden naar de Edge kun je zien of het een Route of een Track was, in de Edge zelf dus niet meer want dan staat het onder de noemer Koers. Dus Koers = Route of Track.

Zo da's uit de weg geruimd kunnen we ons nu gaan bezighouden met wat het dan is. Er zit namelijk wel degelijk verschil tussen deze begrippen.

Hier boven zien we ze alledrie, de paarse lijn is een Route, je ziet maar een paar zwarte puntjes. De grijze lijn is de Track met beduidend meer puntjes en tot slot het vlaggetje is het Waypoint, namelijk maar één punt.

Zoals je misschien wel weet bestaat de hele wereld uit coördinaten, een set met letters en cijfers die een plek op onze wereld markeren, een voorbeeld is het vlaggetje hierboven. Op het in mijn BaseCamp ingestelde coördinatenstelsel is N51° 54.659 - E5° 56.160 het coördinaat.

Een Waypoint is dus een coördinaat, een Route bestaat uit punten (we noemen deze punten Routepunten) en die hebben dus ook allemaal een coördinaat en een Track bestaat uit nog meer punten (we noemen deze punten Trackpunten) en die hebben dus ook allemaal een coördinaat.

Wat is een Waypoint?

Dit is dus één set coördinaten waar je naartoe wilt.

Denk aan een adres in een autonavigatie, je geeft een adres in en natuurlijk is dit adres in die autonavigatie onderhuids niets anders dan een set met coördinaten. Dus een Waypoint is als je in een navigatiesysteem aangeeft ik wil naar dat ene punt. Een camping waar je naartoe wilt, een hotel, de geocache of misschien wel dat vogelnestje waarvan de natuurorganisatie zegt dat het op dat coördinaat zit.

Hoe kom je dan op een coördinaat, hoe kom je op dat Waypoint. Dat is redelijk simpel uit te leggen als we gewoon kijken naar een autonavigatie. In die autonavigatie zit een autokaart. Een kaart die weet waar je met de auto mag rijden en waar de snelweg ligt of de veerpont. Daarnaast doe je in je autonavigatie instellingen als bijvoorbeeld de voorkeur voor Snellere tijd en Onverharde wegen vermijdden. Deze twee zaken, de kaart en de instellingen bepalen waar de autonavigatie nu links of rechts af wil. En dit mag je vrij vertalen naar elke andere vorm van navigatiesysteem. Een fietskaart met fiets instellingen zal een fietstraject berekenen, een wandelkaart met wandel instellingen berekent een wandeltracject enz.

Die instellingen moet je in je navigatiesysteem doen maar mocht je in BaseCamp willen berekenen hoe je op een Waypoint komt zul je ook in BaseCamp die instellingen moeten goed zetten. Dat doe je bij "Bewerken" en dan "Opties" en dan aan de linkerzijde bij "Activiteitenprofiel", je kiest bovenaan het gewenste profiel, in mijn voorbeeld "Rijden" en kiest dan voor het tabblad "Routebepaling".

Pas op! En dit is straks ook voor Routes van belang, als je een Waypoint of een Route naar je toestel verstuurt worden deze instellingen niet meegestuurd naar je toestel. Je moet er dus zelf voor zorgen dat je toestel en BaseCamp hetzelfde zijn ingesteld. Ga daarbij altijd uit van je toestel want daar ga je straks mee op weg. Let op! dat de instellingen identiek moeten zijn, Zou je het traject maken met de instelling "Snellere tijd" zoals hier maar in je navigatiesysteem staat "Kortere afstand" zal het traject dat wordt afgelegd anders zijn dan het er op de PC uit zag.

Zo tot zover dus de Waypoints.

Wat zijn Routes?

Dit stukje is even inleidend want ik ga straks meer duidelijk maken door de Route met de Track te vergelijken maar eerst maar eens even inleidend wat een Route is.

Een Route bestaat dus uit Routepunten, ik hoor wel eens dat mensen zeggen maar een Routepunt is toch ook een setje coördinaten dus waarom noem je dat dan geen Waypoint? De reden is dat er straks nog een derde begrip komt waarvan je dat ook zou kunnen zeggen en dan zul je al snel niet meer weten wat het verschil is tussen de verschillende soorten punten. Daarom noemen we de punten in een Route, Routepunten. (ook wel eens tussenpunten genoemd)

In een Route zitten minimaal twee Routepunten, dat is natuurlijk het begin en het eind. Zou je minder dan twee punten hebben in een Route, dan heb je er dus één en dat is dus een Waypoint.

Routepunten hebben ook een definitie, je moet er namelijk absoluut langskomen in de volgorde van plaatsing. Dat zegt twee dingen, ten eerste je mag dus geen punten overslaan (daar hebben we later wel een uitzondering voor) en je moet de punten passeren in de volgorde van plaatsing. Je proeft hier al enige vorm van dwang uit en dat is dus eigenlijk wat Routes ook doen, enige dwang uitoefenen.

Zometeen ga ik dus de Route met de Track vergelijken, maar eerst maar eens iets over Tracks.

Wat zijn Tracks?

Een Track is de opname van de GPS. Terwijl je onderweg bent neemt je navigatiesysteem ook op waar je bent geweest. Dat doet hij door op bepaalde momenten een puntje uit te gooien deze punten heten Trackpunten en dat is het derde begrip waar ik hierboven al even over sprak. Deze Trackpunten worden met rechte lijnen aan elkaar getekend zoals je vroeger van die nummertekeningen had in, bijvoorbeeld de "Donald Duck".

Dat uitgooien van die Trackpunten wordt mede bepaald door het model navigatiesysteem en eventueel de instellingen die u doet. Zo kan het zijn dat er elke 5 seconden een punt wordt uitgegooid maar ook dat een richtingsverandering (dat hoeft dus geen afslag te zijn) de oorzaak is voor het uitgooien van een punt.

Bij dat uitgooien gaat het navigatiesysteem niet uit van de kaart die in het navigatiesysteem zit maar van zijn satellietontvangst. Omdat de satellietontvangst een afwijking heeft van, mogelijk, 4 tot 6 meter kunnen de Trackpunten dus een paar meter afwijken van de werkelijke locatie. Dit is ook gelijk de oorzaak waarom een Track soms naast de weg loopt en bochten afsnijdt.

De Track is een soort van "Big Brother" hij laat namelijk precies zien waar je was op de exacte tijd. Enige waar je dus rekening mee moet houden is die afwijking van 4 tot 6 meter.

Vergelijking tussen Routes en Tracks.

Route		Track
Wordt vooraf gemaakt		Is de opname en derhalve achteraf
Geven afslag aanwijzingen	1.	Geven geen afslag aanwijzingen
Gaat bij afwijken herberekenen	2.	Is niet berekend en gaat dus ook niet herberekenen
Kaart afhankelijk	3.	Kaart onafhankelijk
Instelling afhankelijk	4.	Instelling onafhankelijk
Soms hoogteprofiel	5.	Altijd hoogteprofiel
Maximale aantal Routepunten zie	6.	Maximale opgenomen Trackpunten

1. Bij de fietser en wandelaar zijn de afslag aanwijzingen iets anders. Om te beginnen zijn ze niet gesproken zoals bij de autonavigayie of de motornavigatie. Bij de fietser zijn er drie soorten afslag aanwijzingen, de eerste is pieptonen, de eerste piep is een waarschuwing dat je op je scherm moet kijken, dan krijg je een dubbele piep als de afslag er daadwerkelijk is. De tweede is een witte pijl in de paarse lijn op de plek van de afslag. De derde is een witte balk boven in beeld met daarin tekst over de uit te voeren actie. De wandelaar krijgt alleen de laatste twee te zien, de pieptonen krijgt de wandelaar niet. De reden hiervoor is een technische, de toestellen kunnen niet herkennen dat ze een afslag aanwijzing in de vorm van geluid moeten geven als ze onder de 7 Km per uur zijn, de wandelaar is dat en de fietser niet dus.

2. Routepunten waren punten waar je absoluut langs moest komen in de volgorde van plaatsing en dat kan in het geval van herberekenen een probleem worden, kijk maar eens naar de volgende situatie.

 

Stel dit is je Route en nu blijkt er bij het kruis een wegopbreking te zijn waardoor je niet rechtdoor kunt maar er is een omleiding ingesteld over de Broekstraat naar beneden. je rijdt de omleiding op en het navigatiesysteem zal nu gaan herberekenen en komt met een nieuwe aangepaste Route echter deze zal er als volgt gaan uit zien.

Als je terugkeert op de Route bij het Lampje blijkt dat je een Routepunt hebt gemist, namelijk de zwarte stip. Omdat dit punt dichter bij is als het volgende punt zal het navigatiesysteem je bij het Lampje linksaf sturen naar dit gemiste Routepunt. Daar aangekomen zal hij omdraaien en weer terug gaan naar het laatste Routepunt.

Dit is de reden dat in de navigatiesystemen van dit moment, m.u.v. autonavigatie, het herberekenen kan worden uitgezet. (bij je navigatie instellingen) Je kunt bij dat uitzetten voor drie zaken kiezen, dat is "Automatisch"maar dan gaat het navigatiesysteem dus herberekenen. "Op verzoek", dan zal het navigatiesysteem aan je vragen of je wilt dat hij herberekent. Je moet dan wel iedere keer antwoord geven. En tenslotte de derde mogelijkheid en dat is "Uit".

Als je het herberekenen uit zet dan zal hij tussen het kruis en het lampje geen begeleiding geven, dus geen afslag aanwijzingen. Je moet zelf om het probleem heen rijden, de paarse lijn zal namelijk lopen zoals in de bovenste afbeelding. Misschien moet je dan ook even uit zoomen zodat je de paarse lijn blijft zien want daar moet je naartoe terug. Bij het Lampje aangekomen zal de Route gewoon verder vervolgd worden en dus rechtsaf gaan.

Het advies is dus om bij een Route het herberekenen uit te zetten, gebruik je nu een Waypoint dan zet je het wel op automatisch. Het uit zetten van het herberekenen is feitelijk (uitzondering bij de motornavigatie) de enige mogelijkheid om niet absoluut langs het Routepunt te hoeven komen.

Heb he nu een Track werkt het feitelijk hetzelfde als een Route waarbij het herberekenen uit staat. Je moet zelf om het probleem heen rijden, de paarse lijn zal namelijk lopen zoals in de bovenste afbeelding. Misschien moet je dan ook even uit zoomen zodat je de paarse lijn blijft zien want daar moet je naartoe terug. Bij het Lampje aangekomen zal je zelf moeten kiezen of je linksaf gaat of rechtsaf.

3. Routes zijn afhankelijk van de kaart, als een weg of pad niet op de kaart staat zul je de Route er niet overheen kunnen laten lopen, Tracks zijn onafhankelijk van de kaart en kunnen dus dwars door een weiland lopen als de gebruiker ook door dat weiland gegaan is.

4. Routes zijn dus instelling afhankelijk. Net als bij de Waypoints (lees maar eens terug) moeten de instellingen van BaseCamp en het toestel overeenkomen als je ee Route maakt of gemaakt hebt want de Route wordt berekend door de instellingen. Tracks daarentegen zijn rechte lijnen tussen de punten en kijken dus niet naar instellingen.

Nu is het zo dat motorrijders Routes rijden en downloaden (al begint dat nu te veranderen omdat je in een motornavigatie meestal ook een Track naar een Route kunt omzetten) en wandelaars en fietsers rijden overwegend Tracks en downloaden Tracks. Waarom is dat nu?

Je ziet bij de motorclubs dat als men met twintig man gaat rijden en men de motorroute uitwisselt dat men dan samen gaat rijden maar op de eerste kruising er mensen linksaf en mensen rechtsaf moeten. Dat komt dus omdat Routes kaartafhankelijk zijn, en niet iedereen heeft dezelfde kaartversie. Daarnaast zijn Routes instelling afhankelijk en niet iedereen heeft dezelfde instellingen. Om die reden wisselt men bij de wandelaar en fetser eerder Tracks uit. Ik schreef al dit is bij de motorrijders nu ook langzaam aan het veranderen.

5. Een hoogteprofiel is het kaartje dat je aan het begin van elke Tour de France etappe ziet waarop de beklimmingen zijn aangegeven . Routes worden vantevoren gemaakt en vaak op kaarten die geen 3D bezitten, daarom zie je slechts een enkele keer bij een Route een hoogteprofiel, de kaart waarop de Route is gemaakt moet dan namelijk 3D hebben.

Tracks hebben eigenlijk altijd een hoogteprofiel want het is opgenomen en in die opname zitten dus ook hoogtedata. Daardoor is er ook een hoogteprofiel. Er is echter een uitzondering, dat is wanneer je in BaseCamp van een Route een Track maakt (dat kan namelijk) dan is het namelijk afhankelijk op wat voor een kaart de Route gemaakt is, was dit een 3D kaart dan dus wel een hoogteprofiel en was het een 2D kaart dan dus geen hoogte[profiel.

 

6. We hebben gezien dat het minimale aantal Routepunten 2 was. Wat is dan het maximale aantal Routepunten? Nou dat lijkt eenvoudig maar is het niet ik ga het toch even proberen.

Voor de handheld toestellen, outdoor navigatie dus geldt 50 Routepunten maximaal per Route. (GPSMap60, 62, 64, Dakota, Oregon, Etrex serie, Montana enz.)

Voor de Edge serie geldt 250 Routepunten maximaal per Route. (Edge 800, 810, 820, 1000, Touring enz.)

Voor de Streetpilot en de Zumo serie tot en met de Zumo 660 geldt 250 Routepunten maximaal per Route. (Zumo 550, 660, 220 enz.)

Voor de nieuwere Zumo toestellen is dat lastiger, er is een begrip bij gekomen, namelijk het verschil tussen harde en zachte Routepunten terwijl bij alle anderen hierbioven eigenlijk alleen gebruik gemaakt wordt van harde Routepunten.

Verschil tussen harde en zachte punten is het volgende: Een hard punt wordt drie keer opgenoemd, (los van de aflag aanwijzingen) je moet er absoluut langs komen en in volgorde van plaatsing. Een zacht punt wordt niet opgenoemd, je hoeft er ook niet absoluut langs te komen alleen de volgorde van plaatsing blijft wel van belang.

In nieuwe Zumo geldt dat een Route maximaal 29 harde Routepunten mag hebben en per hard Routepunt ook nog eens 125 zachte Routepunten. Het is van belang je hieraan te houden want anders wordt de Route in stukken gehakt. (Zumo 340, 350, 390, 345, 395, 590, 595 enz.)

Er is hier meer over te vertellen maar daar ga ik in deze uitleg verder niet op in, dat is meer voor een BaseCamp uitleg, ik weet alleen nog niet of ik dat ook nog ga doen.

Voor de Tracks geldt dat de Outdoor toestellen, de handhelds dus bestanden kunnen maken van 10.000 Trackpunten. De Edge hebben allemaal een andere hoeveelheid geschiedenis (Track) die ze kunnen opslaan. En de motornavigatie (Zumo) kan 20 bestanden van 10.000 Trackpunten opnemen.

Zo, ik had nog wel meer kunnen benoemen maar hiermee zou het verschil eigenlijk duidelijk moeten zijn, ik ga het er dus bij laten want anders wordt het erg onoverzichtelijk en dat gevaar zit er toch al in. Ik hoop dat het iets duidelijker wordt hiermee. Succes weer.